Sapanca Cevizi kalın ve sert kabuğa sahiptir ancak yağ oranı ve lezzeti ile diğer cevizlerden kolayca ayrılır. Bu sebeple olsa gerek “Sapanca cevizini yiyen diğer cevizleri yiyemez” denir.
Sapanca doğası, havası ve verimli topraklarıyla ülkemizin çeşitli meyve ve sebze ihtiyacını da karşılar. Turizm yanında tarım alanında da adından söz ettiren Sapanca ilçesinde, yöre halkının en büyük geçim kaynaklarından biri de cevizdir. İlçemizde yaklaşık 1.000 dönüm alanda ceviz üretimi yapılır ve yaklaşık 600 ton yıllık rekolteye ulaşılır. Ayrıca Sapanca’da, şehir içi ve dışından gelen cevizlerin satıldığı bir doğal borsa oluşmuş durumdadır. Burada satılan ceviz miktarı ise 2.000 tonu bulmakta.
Ağustos ve Eylül aylarında başlar Sapanca cevizinin hasadı. Makineli hasat yapılsa da hasat dönemi gelip çattığında işçiler sabahın erken saatlerinde koca koca ağaçlara tırmanarak uzun sopalarla cevizleri dökerler. Sapanca Cevizi kalın ve sert kabuğa sahiptir ancak yağ oranı ve lezzeti ile diğer cevizlerden kolayca ayrılır. Bu sebeple olsa gerek “Sapanca cevizini yiyen diğer cevizleri yiyemez” denir.
Sapanca’da, yöresel turizm ürün çeşitliliğini artırmak, bölgenin en önemli lezzetlerinden Sapanca Cevizini dünyaya duyurmak için Sapancalı Akademisyen Dr. İsmail KOÇ’un projelendirip, kamu kuruluşlarının da destek verdiği “Sapanca Kurtköy Taze Ceviz Festivali” düzenlenir. Festivalde, sağlıklı beslenme ve kalp sağlığı üzerine uzman doktorlar ile tarımsal kalkınma ve zirai sorunlar üzerine ziraat mühendisleri sunumlar gerçekleştirirken, tiyatro gösterileri, çocuklar için Karagöz-Hacivat ve Meddah oyunları sergilenip, oyun alanları, kamp alanları ve binicilik gibi etkinlikler de düzenlenir. En güzel ceviz ile en güzel ceviz bahçesinin seçildiği festivalde, yöresel tatlardan olan karalahana yemeği, pita ekmeği ve mısır ekmeği yarışmaları yapılırken yöresel sanatçıların sahne alacağı konserler de düzenlenir.
Sapanca Cevizi SUBÜ Çalışmalarıyla Markalaşıyor
SUBÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ömer BEYHAN başkanlığında yapılan çalışmalar neticesinde, bölgenin öncelikli ürünleri olarak Fındık, Ceviz, Ayva, Kivi ve Trabzon Hurması gibi meyve türlerini belirlenmişti. Bu doğrultuda Sapanca Cevizi ile ilgili yapılan çalışmalarda önemli mesafeler kat edildi.
“Sakarya Bölgesi’nde Yetiştirilen Bazı Önemli Ceviz Genotiplerinin (Juglans regia L.) Fenolojik ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi” isimli hazırlanan tezle Sapanca Cevizi’nin yetiştirildiği merkez ilçe ve köylerden temin edilen cevizlerin özellikleri incelendi.
Sapanca Cevizi olarak aşıyla çoğaltımı yapılan ve hemen hemen tamamı yaş tüketim olarak pazarlanan türün üstün özelliklere sahip bir mahalli tür olduğu kanıtlandı. Bu nedenle Sapanca türünün bitkisel özellikleri ve meyve özellikleri bilimsel olarak belirlenerek SUBÜ aracılığıyla Türk Patent ve Marka Kurumu’na coğrafi işaret tescilinin gerçekleşmesi için başvuruldu. Ayrıca standart yeni bir ceviz çeşidi olarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tescil edilmesi için de çalışmalara başlandı. Bununla birlikte Sapanca Cevizi‘nin Doku Kültürünün Laboratuvarda üremesinin sağlanmasıyla ilgili Ar-Ge çalışmaları da devam ediyor.
Cevizle sağlıklı yaşam üzerine yapılan araştırmalar, cevizin bileşiminde bulunan mineral maddeler, polifenoller, bitkisel steroller ve çoklu doymamış, özellikle omega-3, yağ asitleri ile sağlıklı yaşam için mutlaka ve düzenli olarak tüketilmesi gereken bir besin maddesi olduğu sonucunu bilimsel verileri ile ortaya koymuştur. Bunun için yetişkinlere verilen tüketim miktarı bir avuç (40-50 g) dır. Bunun yemek öncesi tüketilmesi, tokluk yaratması ve diğer yiyeceklerin tüketim miktarını azaltması bakımından uygun görülüyor.