30 Ekim, Curt KOSSWIG’in doğum günü. Türk Zoolojisinin kurucusu Ord. Prof. Dr. Curt KOSSWIG Kimdir? Sapanca için anlamı ve önemi nedir?
Tolstoy şöyle der:
“Tüm muhteşem hikayeler iki şekilde başlar. Ya insan bir yolculuğa çıkar, ya da şehre bir yabancı gelir…”
Almanya’dan yola çıkmış Sapanca’ya kadar gelmiş olan Curt KOSSWIG, Sapanca İçsu Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Birimi gibi muhteşem bir hikayenin kahramanı oldu. Bloggerlarımızdan H.Kübra KÜÇÜKBALKAYA, Türk Zoolojisinin kurucusu Ord. Prof. Dr. Curt KOSSWIG’i doğum gününde Sapanca INFO okurları için değerlendirdi.
…
Ord. Prof. Dr. Curt KOSSWIG tarafından İstanbul Baltalimanı’nda kurulan Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü İçsular Bölümünde (1950), içsu balıkçılığının ve su ürünleri yetiştiriciliğinin geliştirilmesi amacıyla Türk/Alman hükümetleri arasında araştırmalar başlatılmıştır (1974). 1979 yılında Sapanca İçsu Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Birimi kurulmasıyla bölgede başta Sapanca, İznik ve Ulubat göllerinde balıkçılık ve limnolojik çalışmaların yanı sıra alabalık, sazan ve kerevit yetiştiriciliği üzerine araştırmalar devam etmiştir.
Ord. Prof. Dr. Curt Kosswig Kimdir?
Ord. Prof. Dr. Curt KOSSWIG (30 Ekim 1903 – 29 Mart 1982) Hamburg’ta dünyaya geldi. Kariyerinin çoğunu İstanbul Üniversitesi (1937–1955) ve Hamburg Üniversitesi’nde (1955–1969) geçiren Alman zoolog ve genetikçi. Curt KOSSWIG, Türk Zoolojisinin kurucusu olarak bilinir.
Türkiye’deki biyoloji ve zooloji bilim dallarının önemli gelişmeler göstermesinde katkısı olduğu kadar; İstanbul Üniversitesi, Hidrobiyoloji Enstitüsü bünyesinde sadece Türkiye’de değil dünyada da ilk olan araştırmaları gerçekleştiren bir araştırmacıdır.
Bu temel yapının nüvesinden, tek başına bir bilim dalı olma zorunluluğu ile doğan Su Ürünleri Mühendisliği, oluşumunu aslen Alman kökenli olan, kurucu bilim adamı Curt KOSSWIG’ e borçludur.
Manyas Kuş Cenneti’ni keşfeden KOSSWIG, Türkiye’deki göllerin balıklandırılması konusunda da öncülük yapmıştır.
Tüm göl ve akarsularda, balık türlerinin saptanması çalışmaları ile tanındı. İstanbul Üniversitesi tarafından kendisine “Şeref Doktoru” unvanı verildi. KOSSWIG, Türkiye’de kaldığı 17 yıl boyunca eleman yetiştirme ve Zooloji bilimin gelişmesinde büyük rol oynamıştır.
Yukarıda da belirtildiği gibi bugünkü İstanbul Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi’nin de temellerini Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü ile atmıştır. 1969’dan itibaren dört yıl süreyle Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde faaliyet göstermiş, bu arada Prof. Dr. Mustafa KURU ve Prof. Dr. Hale DEMİRSOY’un doktora danışmanlığını yapmıştır. 1970 yılında Erzurum Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde Türkiye’de ilk olarak ‘Su Ürünleri’ dersini vermiş böylece o üniversitede halen faaliyet göstermekte olan Su Ürünleri Fakültesi’nin temelini atmıştır.
29 Mart 1982 tarihinde Hamburg şehrinde hayatını kaybeden KOSSWIG’in cenazesi vasiyeti üzerine İstanbul’a getirilmiş; 8 Nisan 1982 günü Üniversite Merkez binada kendisi için bir tören düzenlendikten sonra Aşiyan Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.
Sapanca İçsu Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Birimi Kuruluşu ve Önemi
Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya Hükümetleri arasında 15 Eylül 1964 tarihinde Teknik İşbirliği Anlaşması imzalandı.
İstanbul’a yakın olması ve özellikle Samanlı Dağları’nın kuzey eteklerinin su kaynakları bakımından zengin olması sebebiyle Sapanca Kurtköy deki arazi, köy halkının da desteği ile 99 yıllığına hazineden kiralandı, 4-5 yıl içinde sosyal tesisler yapıldı.
1976 yılında İstanbul Baltalimanı’ndaki içsular araştırmaları kısmındaki personel ve araç gereçleri İ.Ü. Rektörlüğü tarafından Sapanca’ya taşındı. Tesisin resmi açılışı 14 Nisan 1979 tarihinde yapıldı, birime de “Sapanca Balık Üretim ve Islah İstasyonu” adı verildi.
1979–1983 yılları arasında Sapanca Balık Üretim ve Islah İstasyonu adı altında çalışmalarına başlayan birim, 1983 yılında Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü’nün Su Ürünleri Yüksekokuluna dönüştürülmesi ile birlikte 15.07.1985 tarihinde Sapanca İçsu Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Birimi adını aldı.
Türkiye’de Alabalık üretiminin yaygınlaşmasında Sapanca İçsu Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Birimi’nin katkısı oldukça yüksektir.
1978 yılında 4000 kadar yumurta ve 1200 adet 2-3 cm boyunda gökkuşağı alabalığı yavrusu ile üretime başlandı.
1982 yılında Türk ve Alman hükümetleri tarafından imzalanan “Marmara Bölgesi İçsu Ürünlerini Geliştirme Projesi” çerçevesinde özellikle Gökkuşağı Alabalığı üretiminin Türkiye’de yaygınlaşmasında çok büyük ilerlemeler sağlanmıştır.
Araştırma Biriminde alabalık üretiminin yanı sıra, bölgedeki yeni tesislerin projelendirilmesi, balık hastalıkları ve balık yemleme konularında üreticilere çok sayıda eğitimler verilmiştir.
Kuruluşundan bu yana, Sapanca İçsu Ürünleri Araştırma ve Uygulama Biriminde çok sayıda Yüksek Lisans, Doktora ve diğer akademik çalışmalar yürütülmüştür. Aynı zamanda her yıl ülkemizdeki birçok Su Ürünleri Fakültesi öğrencileri staj ve ders uygulamalarını Araştırma Biriminde yapmışlardır.
Birimde halen Gökkuşağı Alabalığı, Rus Mersin Balığı ve Doğal Alabalık üretim çalışmalarının yanı sıra biyoteknoloji konusunda araştırmalar devam etmektedir.
Kaynak
1-Curt Kosswig’in İstanbul Üniversitesindeki Bibliyografyası
2-İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi
3-Türkiye’de Alabalık Üretiminin Yaygınlaşmasında İstanbul Üniversitesi Sapanca İçsu Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Birimin Yeri
4-Web Archive
5-Wikipedia
6-Listelist.com
7-https://www.dr.com.tr
8-Türkiye Deniz Araştırmaları Vakfı