Sapanca ’da yeni bir hikâye yazıldı. Gencimize umut, toprağımıza değer, soframıza helâl lokma sunan; umudunu memleketinde, emeğiyle üreten insanların sessiz ama kararlı hikâyesi bu. Ne sadece bir yatırım, ne de sıradan bir girişim…Dr. İsmail KOÇ, bu yolculuğun izini sürdü. Sadece bugünü değil, yarını da gözeten bir bakışla; emeğin, yerelin ve doğanın izinden ilerleyerek Sapanca’nın kırsal dönüşümünü kaleme aldı.
2022 yılında gerçekleştirdiğimiz bilimsel bir sempozyumda, Sapanca ’daki bungalov girişimciliğini kırsal ve bölgesel kalkınma ekseninde kapsamlı biçimde ele almıştık. Aradan geçen sürede bu alandaki gelişmeler, niceliksel büyümenin ötesine geçerek nitelikli bir dönüşüme işaret eder hâle gelmiştir.
Ancak son günlerde kamuoyunda Sapanca hakkında münferit bazı olumsuz olayların, bölgedeki tüm yatırımları ve işletmeleri zan altında bırakacak şekilde genelleştirilmesi ciddi bir iletişim ve algı sorunu yaratmaktadır. Bu tür genellemeler hem yerel girişimciliği hem de uzun vadeli kalkınma hedeflerini zedeleme riski taşımaktadır.
Oysa eksikliklerine ve yapısal sınırlılıklarına rağmen, Sapanca ’daki bungalov girişimciliği; yerel istihdamı artıran, mülksüzleşmeyi sınırlandıran, vergi gelirlerine olumlu katkı sunan ve ekonomik kaynakların daha etkin kullanımını sağlayan bir kalkınma modeline dönüşmüştür.
Doğaya Yönelişin Ekoturizmle Buluştuğu Bir Model
Bugün ilçede yaklaşık 5.000 bungalov tipi konaklama ünitesi ve 10.000’e yaklaşan yatak kapasitesi ile hem ekonomik hem stratejik bir destinasyon hâline gelmiştir. Bu gelişmeler yalnızca turistik hareketlilik değil, aynı zamanda yerel ekonominin kayıt altına alınması, kaynak tahsisinin iyileştirilmesi, ekonomik verimlilik artışı ve fiskal kapasitenin genişlemesi gibi kamu maliyesi açısından da önemli çıktılar sunmaktadır.
Sapanca ’daki bungalov işletmeciliği; kamu maliyesine doğrudan ve dolaylı katkı sunan yapısıyla dikkat çekmektedir:
Gelir Vergisi Artışı:
Kayıt altına alınan işletmelerin beyan ettiği ticari kazançlar artmıştır.
KDV Gelirleri:
Tüketim harcamaları üzerinden oluşan Katma Değer Vergisi tahsilatları yükselmiştir.
Konaklama Vergisi:
Yeni yürürlüğe giren bu vergiyle kamuya turizmden doğrudan katkı sağlanmaktadır.
İstihdam:
Özellikle kadın ve genç istihdamında ciddi artış yaşanmıştır.
Verimli Arazi Kullanımı:
Atıl araziler ekonomiye kazandırılmış, arsa değerleri ve rant potansiyeli yükselmiştir.
Peyzaj, Kimlik ve Cazibe Unsuru Olarak Bungalovlar
Sapanca ’daki bungalov girişimciliği, sadece ekonomik getirisiyle değil; doğal çevreyle kurduğu uyum, yerel mimari estetik anlayışı ve bölgesel kimliğe kattığı değer ile de dikkat çekmektedir.
Özellikle doğa temelli yaşam arayışında olan ziyaretçilere hitap eden bu yapılar, göl manzaraları, yeşil alanlar ve peyzaj odaklı düzenlemelerle birlikte, Sapanca ‘nın hem görsel cazibesini hem de marka değerini yükseltmektedir. Bu yönüyle, yaşam kalitesi, mekânsal estetik ve turistik deneyim açısından bölgeye pozitif katkı sağlayan bir yapıya dönüşmüştür.
Yerel Sahiplenme ve Sosyal Sermaye
Bölgedeki bungalov işletmelerinin önemli bir bölümü yerli yatırımcılar tarafından finanse edilmektedir. Bu sayede:
– Mülksüzleşme riski sınırlandırılmış,
– Yerel sermaye birikimi güçlenmiş,
– Toplumsal aidiyet artmış ve
– Sosyal sermaye gelişmiştir.
Bu yapı, kırsalda sadece ekonomik değil aynı zamanda sosyal dayanışma ve ortak yaşam bilincini besleyen bir mekanizma olarak da değerlidir.
İlçemizdeki yatırımların daha sürdürülebilir hâle gelmesi için şu önerilerimiz…
1) Planlı büyüme ve mekânsal uyum ilkesiyle doğal yapının korunması,
2) Şeffaf denetim ve veri temelli yönetim sistemlerinin geliştirilmesi,
3) Çevresel standartların ve yeşil altyapı yatırımlarının teşvik edilmesi,
4) STK’lar, üniversiteler, yatırımcılar ve tüketicilerle çok aktörlü iş birliği,
5) Girişimci destek mekanizmaları ile yerel ekonominin güçlendirilmesi.
Özetle; Sapanca ’da filizlenen bu gelişim, yalnızca bir turizm yatırımları ağı değil; aynı zamanda kırsalda ekonomik adaletin, sosyal bağlılığın ve çevresel duyarlılığın kesiştiği bütüncül bir kalkınma örneğini teşkil etmektedir.
Türkiye’nin Yüzyılında, bu tür örneklerin çoğaltılması; kırsal kalkınma politikalarına yön verecek, ekonomik kapsayıcılığı güçlendirecek ve sürdürülebilir yerel gelecek inşasına hizmet edecektir.
Bu nedenle hep birlikte, yerelin potansiyelini gözeten, dengeyi koruyan ve nitelikli gelişimi önceleyen bir anlayışla Sapanca ‘nın hikâyesini daha da ileri taşımalıyız…….