Sapanca Gölünde YALIÇAPKINI

40 gr. ağırlığında, 18 cm. boyunda, savaş uçağı hızında, cüssesi küçük ibreti büyük YALIÇAPKINI KUŞU Sapanca Gölünde görüldü. 

---

---

Sapanca Gölü’nün 70 ten fazla farklı kuş türüne ev sahipliği yaptığı bilinir. Sapanca Gölü’ndeki kuş popülasyonu yılın ilk aylarında Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Sivil toplum kuruluşları, uzman kuş gözlemcileri ve akademisyenler tarafından yapılan sayımlar sayesinde kuş sayılarının yıllara göre değişimi tespit edilir, ekosistemi tehdit eden unsurlar varsa bunların ortadan kaldırılması için çalışma yürütülür.

Artık Sapanca Gölümüzün yeni bir misafiri var; YALIÇAPKINI KUŞU

YALIÇAPKINI KUŞU; çoğunlukla tropik iklim koşullarında, göl, deniz ve nehir kenarlarında yaşar. Türkiye’de ise tüm kıyı kesimlerinde ve sulak alanların bulunduğu yerlerde görülür. Yerli bir kuş türüdür, göç olayı yaşamaz. Sulak alanlarda suya dalarak yakaladığı balıklarla beslenir. Genellikle sesiyle kendini fark ettirir, aynı zamanda havada asılı kalabilen bir kuş türüdür. Yalıçapkını ismini ait olduğu Yalıçapkınıgiller familyasından alan Yalıçapkını Kuşu UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesindedir.

YALIÇAPKINI KUŞU aynı zamanda Ehl-i Hayret için ibretlerle doludur;

Şöyle ki; bir canlının suya dalabilmesini sağlayan en temel faktör vücudunun sudan ağır olmasıdır. 40 gr. ağırlığı 18 cm. ulaşan boyu ile YALIÇAPKINI her dalma hamlesinde suyun yüzeyinde kalması ve dalamadığı içinde balık avlayamaması gerekirdi. Fakat YALIÇAPKINI sanılanın aksine her dalışında büyük bir ustalıkla suyun altındaki avını yakalamaktadır.

Balıkla beslenen ve usta bir avcı olan YALIÇAPKINI, genelde tünediği yerden suyu sabırla izler. Bir balık gördüğünde dalışa hazırlanır, bunu yaparken ışığın suda kırılma payınıda hesaba katar. Sonra kanat çırpıp hızlanarak suya doğru uçar. Balık yüzeye yakınsa onu kolayca kapar daha derinde ise kanatlarını birleştirerek suya ok gibi dalar. Bu hareketi hiç tereddüt etmeden büyük ustalıkla yapar. Hatta bir seferde birden fazla balık yakalayabilir.

90 km. ye ulaşan bir hızla suya dalabilen YALIÇAPKINI, 60 cm. derinlikte avını yakalayabilmekte ve daha sonra kendi ekseni üzerinde dönerek kanatlarını kürek gibi kullanarak su üzerine çıkar. Avını kaçırmamak için mükemmel bir zamanla yapan YALIÇAPKINI, dalması ile çıkması 3 sn. de gerçekleşir. Bu kadar kısa sürede boyunun 414 katı kadar bi mesafeyi açmış olabilir. Buda onun bir savaş uçağı kadar hızlı hareket edebildiğini gösterir.

YALIÇAPKINI, insan ölçeğinde bir mukayeseye tabi tutulursa bu insanın 3 sn. içinde 26 m. derinliğe dalıp orda bir çoban köpeği büyüklüğünde avıyla tekrar yukarı çıkması manasına gelir. 

İnsanı hayrete düşüren bu bilgilerden sonra şu sorularımıza cevap arayalım;

Uçmak-dalmak-avlanmak bilgi, eğitim ve tecrübe isteyen zor bir iştir. Bu küçük kuş uçmak-dalmak-avlanmak  konusunda bu kadar profesyonelliğe nasıl kavuşmuştur? Onu kim eğitip bu hale getirmiştir? Vücudu sudan hafifi olduğu halde suya dalıp derinlerdeki avını yakalayacağı vücut yapısına nasıl kavuşmuştur? Hangi sebep ve tesadüf bu cihazları onun vücuduna takmıştır?. 

YALIÇAPKINI yakalamak istediği balığın, ışığın suda ve havada kırılma dereceleri farklı olması sebebi ile aslında göründüğünden farklı konumdadır. Optik bilgisinden mahrum bir kuş bu fizik problemini nasıl çözmektedir? 

Bu görünüşte küçük ama sanat cihetinde büyük ve harika olan YALIÇAPKINI KUŞU her haliyle bize kendisini terbiye eden ve sanatında akılları hayreti düşüren ALLAH’ı anlatır.

Madem ki bu kadar büyük ibretlerle dolu küçük kuş artık Sapancalı, hoş geldin şiiri armağanımız olsun;

Söğüt çiçeği gibi yeşil yaprak arasından mavi tüylerin ile
Göğün yıldızlarına tutun
Yükseldikçe yüksel
Sonra bükül
Ve sonra bir ok gibi saplan suyun bağrına
Sazlıklar tahtında uzun gagalı
Sen adı bilinmeyen bizim yörelerin kanı deli kuşusun
Dr. İsmail KOÇ

Kaynak
Anadolu Ajansı
Sapanca Gazetesi
Wikipedia
Evrim Ağacı
Feyyaz TV