Sapanca ilçesine 75 km. mesafede bulunan Acarlar Gölü (Longoz) içerisinde pek çok bitkinin yanında 74 familya, 187 cins ve bu cinslere ait 226 taksona ev sahipliği yapmaktadır.
Acarlar Gölü (Longoz) Ormanı Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararı ile 1. Derece doğal sit alanıdır. Ayrıca Yaban Hayatı Geliştirme Sahasında TR111 kod ile Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanları Listesinde kayıt altına alınmış dünyanın önde gelen su basar ormanlarından biridir.
Longoz içerisinde pek çok bitkinin yanında kilyos düğmesi, sahil sığırkuyruğu ve istanbul kardeleni gibi 3 endemik tür bulunur. Longozda bu nadide bitkilerin yanında; 74 familya, 187 cins ve bu cinslere ait 226 taksona ev sahipliği yapmaktadır. Longozumuzun alanı yaklaşık 23 bin 200 km² iken genişliği 1250 metreye kadar çıkmaktadır. Derinliği mevsimine göre değişkenlik gösterirken 5 m’ye kadar çıkmaktadır.
Gölün çevresi dişbudak ağaçları ile çevrili olup göl su menekşesi, su lalesi ve de nilüferleri ile dikkat çekmektedir. Longoz Karasu ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Longozda son yıllarda yapılan çevre düzenlemeleri ve yürüyüş yolu ile birlikte daha fazla turist çekmekte, hızlı ve turistik değerler açısından kontrolsüz büyüme Acarlar Longozu’nda da görülmektedir. Özellikle yaz aylarının hafta sonlarında yoğun ziyaretçi akışına sahip longozun doğal ortamı gerek aşırı turist ziyaretinden gerekse yapılan çevre düzenlemelerinden olumsuz etkilenmektedir.
Ayrıca longozun hemen kuzeyinden geçen İstanbul-Melen su boru hattı, geçmesi planlan otoyol, longozun yakınlarına inşa edilen liman ve sanayinin de olumsuz etkileri olması muhtemeldir.
Acarlar Longozu merkez ilçelerden Adapazarı’na yaklaşık 60 km, Karasu ilçesine ise 6 km uzaklıktadır. Denizden yaklaşık 1-2 km. içeride yer alan longozun doğu-batı uzanımı 8 km’ye yaklaşmaktadır. Çok sayıda yerli ve göçmen kuşa ev sahipliği yapan longoz “yaban hayatı geliştirme” sahası olarak da tescil edilmiştir. Nitekim dünyadaki göçmen kuşların kullandığı önemli ana göç yollarından birisi de Acarlar Longozu’ndan geçmektedir. Bu sahada tespit edilen 180 kuş türünün büyük bir bölümü, Dünya Doğal Hayatı Koruma Birliği (IUCN)’nin kategorisine göre nesli tehlike altında olan türler oluşturmaktadır. Acarlar Longozu, nesli tehlike altında olan kuş türlerinin sürdürülebilirliği açısından üreme ve konaklama alanını oluşturmaktadır.
Acarlar Longozu habitat çeşitliliği bakımından şu bölümlere ayrılmıştır:
1. Longoz alanı doğu kısmı
2. Longoz alanı batı kısmı
3. Okçu dere
Acarlar Longuzu genelde güneyinden katılan küçük derelerle beslenmektedir. Mevsimlik akışa sahip bu dereler göl alanını beslerken, fazla sular doğuda Okçu dere vasıtasıyla
önce Sakarya Nehri’ne, oradan da Karadeniz’e ulaşır. Karadeniz’e bu kadar yakın bir kıyı alanında şekillenen Acarlar Longozu’nun oluşumu eski bir kıyı ovası tabanını kat eden akarsuların zamanla önünün kıyı tarafından tıkanmasıyla geride meydana gelen bir göllenme ile açıklamak mümkündür.
Göl, orman, deniz, kumul gibi farklı ekosistemlerin oluşturduğu bu hassas mozaiğin korunması gerekmektedir. Buna karşılık özellikle insan faaliyetleri sonucu degrade olmuş alanların artışı ile tarım topluluklarının sahada giderek yayılması, Acarlar gölü ve yakın çevresinin BAY süreci içinde olduğunu göstermektedir. Bozulma, Azalma ve Yok olma süreci olarak adlandırılan bu süreç gittikçe hızlanmaktadır.
Acarlar Longozu, Sapanca Gölü için de söylenebileceği gibi Sakarya’nın turizm markalarından biri olup Türkiye genelinde bilinirliği artan turistik değerlerden biridir. Ancak yukarıda bahsedilen bozulma süreci Acarlar Longozu’nun varlığını ciddi tehdit ettiğinden göl ve çevresinde bozulma sürecine etki eden tüm olumsuz durumların ortadan kaldırılması gerekir. Gerek tarımsal bir takım çalışmalar gerekse bizzat turizm faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan sorunların acilen çözülmesi turizm marka değeri yüksek Acarlar Longozu için hayati derecede önemlidir.
Acarlar Gölü (Longoz), yetkili kurumlarca Sakarya Büyükşehir Belediyesine devredildi. Uygulanan doğa dostu projelerle çok daha güzel bir hale geldi. Hazırlanan mimarı çalışma süratle tamamlandı. Longozun giriş bölümü baştan dizayn edildi. İçerisine ahşap ve doğaya uyumlu ahşap tesisler inşa edildi. Ayrıca konferans, toplantı salonu, tanıtım ofisleri ve sosyal tesis alanı yapıldı. Proje içerisinde kafeterya, yöresel ürünler satış merkezi, hediyelik eşya işletmesine yer verildi. Doğal güzelliğin keşfedilmesi için hazırlanan 4 kilometrelik ahşap yürüyüş alanı onarılarak uzatıldı.